INSPIRATIE
Boeken, docu's & projecten
Alles wat ons inspireert tijdens het pad naar ons eigen voedselbos
Films / docu's
The Biggest Little Farm
Dit is een echte feel-good film. Op z’n Amerikaans, dus misschien af en toe wat dramatisch aangezet, maar wel een prachtig en eerlijk verhaal over hoe stedelingen (uit LA) naar het binnenland van Californië toe trekken om daar een verdorde maisakker weer terug tot leven te wekken via een permacultuur-boerderij. Ze begonnen zonder al te veel kennis van zaken, maar maakten er desondanks een groot succes van. Voor ons was dit de aanzet om ook zelf aan de slag te gaan en we denken dat het inspirerend is voor iedereen die zich afvraagt hoe echt, écht duurzame landbouw eruit kan zien. Zo dus!
In NL online te zien o.a. via Cinetree.
KijkenA Life On Our Planet
De nieuwste film van de 94-jarige David Attenborough. Dit is de getuigenis van een man die het bijzondere voorrecht heeft gehad zijn hele leven spectaculaire natuur van dichtbij mee te maken, maar ook in rap tempo te zien verdwijnen. Hij doet een (misschien wel laatste) doordringende oproep aan de mensheid om fouten te herstellen en de aarde niet langer voor lief te nemen. Met kenmerkende prachtige beelden, heftig natuurverval, maar ook hoopvolle voorbeelden. Te zien op Netflix.
KijkenBBC ‘Farm for the Future’
In deze docu gaat de Britse Rebecca Hosking (filmmaker en kind uit boerengezin) op zoek naar een manier om het boerenbedrijf van haar familie op een toekomstbestendige manier vorm te geven en beland in haar zoektocht bij principes uit de permacultuur en voedselbosbouw. Ook het beroemde voedselbos van Martin Crawford (hij woont vlakbij haar in Devon) komt hier voorbij. Overigens is leuk om te vermelden dat Rebecca de lessen uit haar zoektocht op grote schaal heeft geïmplementeerd in de ‘Village Farm’: ruim 70 ha. land waar ze een regeneratieve boerderij is gestart.
KijkenKiss The Ground
Nieuwe Netflix-docu met een sterrencast van o.a. Woody Harrelson, Giselle Bündchen en Jason Mraz. De film plaatst regeneratieve landbouwmethoden in het voetlicht om te benadrukken hoe belangrijk de grond onder onze voeten is in de strijd tegen klimaatverandering. Zeer inspirerend en echt een eye-opener als je nog niet zoveel van het onderwerp weet. En als je dat al wel weet een prachtige bevestiging: de relatie tussen bodemleven, landbouw en CO2 is absoluut cruciaal in het tegengaan van klimaatopwarming.
KijkenTegenlicht ‘Groen goud’
Tegenlicht heeft vaak uitstekende items, vinden wij. En er zijn er een aantal rond het thema van klimaatverandering / duurzaamheid / landbouw. In Groen Goud en Groen Goud 2 wordt ingegaan op de verwoestijning die wereldwijd een ernstige bedreiging voor de voedselzekerheid vormt. Een belangrijke rol is weggelegd voor Dr. John Liu die uitlegt hoe dat vaak te maken heeft met onverstandig landbeheer en hoe regeneratieve landbouw dé oplossing is om het leven en de vruchtbaarheid van een gebied te herstellen en vast te houden. Beide docu's zijn te bekijken op VPRO.
KijkenTegenlicht ‘Duurzaam. Nu of nooit’
Wederom een mooi item van Tegenlicht. Ook deze aflevering zit mooi in elkaar en geeft een goed overzicht van de duurzaamheidsdiscussie zoals die vooral in NL op dit moment wordt gevoerd.
KijkenTegenlicht ‘Plattelandspioniers’
In de agrarische wereld is een omwenteling ophanden. De oude manier van werken, werkt niet meer. In deze aflevering gaat Tegenlicht op zoek naar voorbeelden van hoe landbouw anders kan. Ontzettend leuk om te kijken, met inspirerende projecten.
Kijken
Vorige
Volgende
Boeken
Praktisch Handboek Voedselbossen
Wat ons betreft de Voedselbos-Bijbel! Het standaard naslagwerk van Martin Crawford vat ruim 25 jaar aan ervaring samen van deze pionier in de agro-forestry. Alles wat je moet weten op één overzichtelijke plek. Dit boek is verkrijgbaar in de betere boekhandel, maar is behoorlijk prijzig (50,-) dus vooral de moeite waard voor degenen die van plan zijn zelf een voedselbos(je) aan te leggen. In dat geval: het is de investering meer dan waard. Deze lenen we niet uit, we hebben hem zelf nog te hard nodig! 😉
KopenBraiding sweetgrass
Robin Wall Kimmerer weet in dit boek haar academische kennis en de inheemse kennis van de natuurlijke wereld op een prachtige poëtische manier met elkaar te verbinden. Er is veel dat de wetenschap ons kan leren over ecosystemen, maar veel traditionele culturen hebben een diepgaande en intieme band met de natuur die minstens even waardevol is. Dit boek heeft grote indruk op Mischa gemaakt.
KOPENHet Voedselbos: vier seizoenen Ketelbroek
Dit is een mooie introductie tot voedselbosbouw door Mac van Dinther. Nederlands bekendste voedselbos staat in de spotlight: Ketelbroek in Groesbeek, vlakbij Nijmegen. Volkskrant-journalist Van Dinther is een jaar lang op regelmatige basis langs geweest bij Wouter van Eck in Keltelbroek en heeft in dit boek zijn ervaringen gebundeld, per seizoen, want in een voedselbos groeit altijd wel iets eetbaars. Ook dit boek kun je bestellen op Bol.com, of, beter nog: kopen in de wat grotere boekhandel.
Makkelijk te bestellen via een webshop. Liever van ons lenen? Stuur dan even een berichtje!
KopenVerweven leven
Dit boek is echt aan te raden als je meer wil weten over de rol van schimmels in bodemvruchtbaarheid, maar het gaat veel verder dan dat. Dit boek is met recht geestverruimend te noemen. Merlin Sheldrake neemt je mee in een verregaande ontdekkingstocht in de wereld van schimmels. Hij laat zien dat ze aan het begin en aan het eind van al het leven staan.
KOPENDarwin in de stad
Fantastisch goed geschreven boek door bioloog Menno Schilthuizen. Hij laat zien hoe natuur niet ophoudt te bestaan in de stad, maar zich juist op allerlei ingenieuze manieren aanpast aan een urban lifestyle. De stad is een gevarieerd landschap en herbergt meer soorten dan je zou denken; het wordt door ecologen dan ook beschouwd als een aparte biotoop. Wist je bijvoorbeeld dat de biodiversiteit in steden vaak vele malen hoger ligt dan in omringend landbouwgebied?
Makkelijk te bestellen via een webshop als bol.com, of verkrijgbaar bij de betere boekhandel. Maar je mag ‘m ook altijd van ons lenen!
KopenWilding
In dit prachtig geschreven boek vertelt Isabella Tree het verhaal van een Brits landgoed dat al eeuwen in het bezit is van de familie van haar man. Al vele generaties wordt er, steeds intensiever, geboerd op het land. Totdat rond de eeuwwisseling bleek dat het financieel niet meer haalbaar was. Ze besluiten een nieuwe wending te geven aan het landgoed en het terug te geven aan de natuur: de beste beslissing van hun leven.
KOPENThe Wizard and the Prophet
Een waanzinnig goed boek, en zeer toegankelijk geschreven. Dit boek werkt tot in de kleinste details uit hoe landbouw is geworden tot wat het vandaag is. Schrijver Charles Mann stelt dat er in grote lijnen twee kampen zijn die landbouw proberen tegengestelde richtingen op te duwen. Aan de ene kant zijn dat de ‘tovenaars’, die door technologisch optimisme worden gedreven en denken dat de mens natuur naar zijn hand kan zetten, als we maar slim genoeg te werk gaan. Aan de andere kant staan daar de ‘profeten’, die al ruim honderd jaar verkondigen dat we met natuurlijke processen mee moeten werken, in plaats van er tegenin. Kun je raden aan welke kant van het debat wij staan? :). Het boek is ook in het Nederlands te verkrijgen, maar dan is hij twee keer zo duur.
KopenNature’s Metropolis
Een dik en pittig boek door William Cronon. Als je er de moeite voor neemt, krijg je een mooie inkijk in hoe de ontwikkeling van steden het omringende landschap als het ware tot slaaf heeft gemaakt, heeft ‘getemd’ om het meer handelbaar te maken voor menselijke doeleinden. Het 19e eeuwse Chicago wordt als casus genomen om deze even formidable als betreurenswaardige ontwikkelingen tot leven te wekken. Via onderstaande knop kun je hoofdstuk 5 downloaden. Dat is het indringende verhaal van hoe de vleesindustrie is begonnen en hoe The Great Plains daar eerst bizon-loos voor gemaakt moesten worden: een nalatenschap waar we tot op de dag van vandaag mee worstelen. Het hele boek is online te bestellen of kun je van ons lenen.
LezenThe Lost Forest Gardens of Europe
Dit is eigenlijk geen boek, maar een artikel door Max Paschall (2020). Het artikel is prachtig en heel leesbaar en gaat over hoe Europese culturen al duizenden jaren gebalanceerde en veerkrachtige landbouwsystemen hebben verfijnd, een soort voedselbossen avant la lettre. Inspiratie voor wie benieuwd is hoe landbouw anders kan.
LezenHet Bodemvoedselweb
Jeff Lowenfels en Wayne Lewis beschrijven in dit boek het cruciale idee dat de bodem vol leven zit. Mocht je denken dat dat ons niet aangaat...dan heb je het mis! Het is juist het leven in de bodem dat voor vruchtbaarheid zorgt, waardoor wij in staat zijn voedsel te verbouwen. De schrijvers gaan inhoudelijk diep in op de materie, maar het is toegankelijk geschreven. Een echte aanrader voor voedselbosliefhebbers en moestuinders.
KOPENHerstellende landbouw
Mark Shepard komt uit een familie die al vele generaties in de landbouw werkt. Hij besluit op een andere manier te werk te gaan dan zijn ouders en grootouders omdat hij ziet dat veel boeren gevangen zitten in een 'race to the bottom'. Alles moet steeds grootschaliger en boeren krijgen steeds minder waarde voor hun producten, terwijl hun werkwijzen vernietigend zijn voor het milieu. Mark bewijst in de praktijk dat er zoiets mogelijk is als herstellende landbouw: een hoopvol perspectief in deze tijd.
KOPEN
Vorige
Volgende
Websites
Commonland
Deze Nederlandse organisatie doet ongelofelijk belangrijk werk om gedegradeerd land opnieuw vruchtbaar te maken en daarmee verwoestijning en voedselschaarste terug te dringen. Als je de website bezoekt, word je eerst betoverd door de mooie beelden, waarna je de diepte in kunt duiken en kunt lezen over de vier returns: inspiratie, sociaal kapitaal, natuurlijk kapitaal en financieel kapitaal.
BezoekenRebecca Hosting
De Britse Rebecca Hosking (van de BBC-docu ‘farm for a future’ die hierboven ook als inspiratietip staat) heeft een hele inspirerende website waar je kunt zien hoe een regeneratieve veehouder te werk gaat.
Bezoeken
Vorige
Volgende
Projecten
Voedselbos Ketelbroek
Nederlands bekendste en ook oudste voedselbos is van Wouter van Eck en Pieter Jansen. Zij kochten in 2009 een kale maisakker nabij Groesbeek en begonnen daar met de aanplant van voedselbos Ketelbroek. Het aantal verschillende soorten is nu al om en nabij de 400, waarvan de meeste eetbaar zijn. Inmiddels is voedselbos Ketelbroek ook een plek met een hele hoge biodiversiteit, waar ook bijzondere dieren zoals dassen en wezels zijn gespot. Mischa heeft een cursus Voedselbossen gevolgd van Wouter van Eck, wat hij erg leerzaam vond. Het voedselbos bezoeken kan op afspraak.
BezoekenVoedselbos Haarzuilens
Jan en Maarten pachten hun terrein van Natuurmonumenten. Hun doel is om hoge natuurwaarden te combineren met duurzame voedselproductie. Het is voor ons het dichtstbijzijnde voedselbos en ligt in het dorpje Haarzuilens. De grond is ruim 5 hectare rivierklei, waarop Jan en Maarten vijf jaar geleden begonnen met het planten van noten, fruit, bessen en kruiden. Zij willen een gezond ecosysteem realiseren waar je een groot deel van het jaar uit kunt oogsten, en waar een grote diversiteit aan insecten, vogels en zoogdieren voorkomt. Wij volgden een rondleiding, die heel uitgebreid en inspirerend was! Het voedselbos is vrij toegankelijk. Voor meer informatie of een rondleiding kun je contact opnemen via hun website.
BezoekenVoedselbos Eufloria
Merel en Ruud begonnen anderhalf jaar geleden een voedselbos in hun eigen achtertuin. Het voedselbos is dus nog erg jong en daarom vormt het een fantastisch demonstratieproject. Je kunt precies zien hoe ze het aanpakken en ze leggen je graag uit waar welke soorten staan en waarom. Leuk pluspunt: ze hebben ook kippen, biggen, een lieve hond en een grote moestuin. Ruud en Merel zijn ook de beheerders van nabijgelegen voedselbos Den Food Bosch. Voor informatie over rondleidingen en meer kun je de website van Eufloria bekijken.
BezoekenThe Green Rebel
Carlo Steensma zei zijn baan op en kocht met zijn spaargeld en de opbrengst van een crowdfunding een stuk land van 15 hectare in Spanje. Samen met zijn vriendin Coralie Kerbellec wil hij voedselsystemen van binnenuit veranderen. Ze beginnen met het omtoveren van hun uitgeputte grond tot een regeneratieve boerderij. Het staat al een tijdje op onze lijst om op bezoek te gaan bij deze inspirerende mensen en prachtige plek.
BezoekenBodemzicht
Ricardo Cano Mateo en Anne van Leeuwen noemen zichzelf klimaatboeren. Dat wil zeggen dat ze meer CO2 vastleggen dan dat ze uitstoten. Hun manier van boeren vlakbij Nijmegen herstelt de grond actief. Hun visie reikt nog veel verder dan dat. Bezoek vooral hun inspirerende website om meer te weten te komen!
BezoekenVoedselbos Zeewolde
Dit is het eerste voedselbos dat ontworpen is door Evelyn Derksen van Plantschap. Zij is nu betrokken bij de Stichting Voedselbosbouw als een van de meest ervaren ontwerpers van Nederland. In dit demonstratiebos ligt de nadruk op het samen beleven van eetbare producten uit een bos. Het bos is vrij toegankelijk en je mag er ook plukken!
Meer informatie
Vorige
Volgende